Według najnowszych danych nowotwór prostaty jest najczęściej występującym nowotworem
u mężczyzn. W Polsce rocznie odnotowuje się ok. 15 tysięcy nowych zachorowań i 4-5 tysięcy zgonów. Na rosnącą liczbę zachorowań wpływ ma  demografia i starzenie się społeczeństwa. Mimo wysokiego wskaźnika występowania i śmiertelności z powodu raka prostaty, szanse na jego wyleczenie są duże, jednak należy pamiętać, że im wcześniej wykryty nowotwór, tym lepsze rokowania.

Czym jest nowotwór prostaty?

Rozwój tej choroby jest powolny  rzadko ujawnia się przed 50. rokiem życia. Od momentu pojawienia się pierwszych komórek nowotworowych do wystąpienia objawów może upłynąć nawet kilkanaście lat. Istnieje jednak kilka symptomów, które powinny wzbudzać u mężczyzn zwiększoną czujność. Nawracające zapalenia pęcherza i krwiomocz mogą być objawami powiększenia prostaty.
W odróżnieniu od łagodnego przerostu prostaty, rak prostaty jest o wiele groźniejszy, ponieważ niezdiagnozowany odpowiednio wcześnie może ujawnić się dopiero wtedy, gdy są już przerzuty.

Czynniki ryzyka

Ryzyko raka prostaty wzrasta z wiekiem. Rzadko ujawnia się on przed 50. rokiem życia,
a ponad połowa chorych w momencie rozpoznania ma co najmniej 70 lat (szacuje się, że pomiędzy 60. a 70. rokiem życia dotyczy to około połowy mężczyzn). Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia nowotworu prostaty zalicza się przede wszystkim:

»         OBCIĄŻENIA GENETYCZNE – większe niebezpieczeństwo zachorowania istnieje w przypadku mężczyzn, których bliscy krewni mieli raka prostaty.

»         RASA – czarnoskórzy mężczyźni pochodzący z rejonu afrykańskiego i karaibskiego są bardziej narażeni na zachorowanie na raka prostaty niż biali mężczyźni. W przypadku Azjatów ryzyko to jest niższe.

Ponadto wskazuje się, że wpływ na wystąpienie nowotworu prostaty mogą mieć również: otyłość, dieta wysokotłuszowa oraz stres.

Objawy

W przypadku nowotworu prostaty nie ma konkretnego objawu, który wskazywałby na rozwój choroby, dlatego każdy mężczyzna zbliżający się do 50.  roku życia powinien regularnie poddawać się badaniu gruczołu krokowego u urologa. Niezwykle istotne jest obserwowanie swojego ciała
w zakresie układu moczowo-płciowego, a niepokojące sygnały to np. częstsze oddawanie moczu, ból w czasie oddawania moczu, krwiomocz.

Leczenie

Część pacjentów z rozpoznaniem raka prostaty wymaga jedynie aktywnego nadzoru, a leczenie wielodyscyplinarne wdrażane jest przy wystąpieniu nowotworów wysokiego ryzyka i nowotworów rozsianych. W większości przypadków pacjent ma szansę na skuteczne i trwale wyleczenie. Ważne, aby dobór leczenia uwzględniał dobrą jakość życia pacjentów po zakończonej terapii.

Profilaktyka

Wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworu prostaty ma dieta uboga w tłuszcze i bogata w produkty roślinne. W ramach profilaktyki wtórnej dla mężczyzn po 45. roku życia zalecane jest, coroczne wykonywanie badania kontrolnego. W przypadku młodszych mężczyzn, należy udać się
na wizytę do urologa zawsze, gdy pojawiają się problemy z oddawaniem moczu. Wskazaniem
do częstszych badań jest wystąpienie tego typu nowotworu w rodzinie.

Podstawowe badania, które należy wykonać w ramach profilaktyki raka prostaty to:

»         badanie per rectum;

»         USG przezodbytnicze;

»         pomiar PSA z krwi, który jest oznaczeniem poziomu markera specyficznego dla prostaty. (Należy jednak pamiętać, że podwyższony wynik PSA nie musi świadczyć o nowotworze, dlatego w dalszej kolejności należy wykonać kolejne kroki diagnostyczne: rezonans magnetyczny oraz biopsję prostaty). 

Źródło: Krajowy Rejestr Nowotworów

Opracowanie: Instytut ImmunoMedica